Het moderniseren van je applicatielandschap

Bestaat er tegenwoordig nog zoiets als een digitale strategie? Een aantal jaar geleden had ik volmondig ja geantwoord. Nu spreken we ‘gewoon’ over de strategie. Het digitale is hier inherent aan. Ieder bedrijf is namelijk bezig met IT-gedreven verandering richting een dynamisch landschap. De cloud vormt hier het nieuwe wondermiddel om kosten te besparen en de innovatiesnelheid te verhogen. Bij de verschuiving van een ‘standaard’ applicatielandschap naar een hybride of multicloudlandschap komt echter nogal wat kijken. Niet alleen moet de organisatie die digitale transformatie nastreeft nieuwe manieren omarmen voor het gebruik en de inzet van technologie. Ook moet de organisatie zo ingericht worden dat de voordelen van multi-cloudomgevingen optimaal worden benut. Zowel op technisch als organisatorisch vlak verandert er dus nogal wat. En daar houdt lang niet iedere organisatie rekening mee.

De organisatie op de schop: van horizontaal naar verticaal   

De cloud is voor veel organisaties iets nieuws en transformerend, en omdat het zo nieuw is missen zij vaak bepaalde vereisten of kennis over hoe ze de cloud willen gebruiken. Vaak wordt gedacht dat de sleutel tot succes simpelweg het inzetten van een nieuwe technologie is. In de praktijk lopen veel organisaties er vervolgens tegenaan dat zij niet zijn ingericht om de kansen van deze nieuwe technologie, oftewel de cloud, optimaal te benutten. Men werkt volgens een traditioneel organisatiemodel in horizontale lagen, waarbij voor het uitvoeren van een nieuw idee eerst goedkeuring nodig is van afdeling A, vervolgens van B, C en ga zo maar door. Aangezien de meeste cloudproviders werken volgens een pay-per-use model wordt op deze manier veel tijd en geld verloren. Omgevingen blijven door trage besluitvorming langer bestaan dan daadwerkelijk nodig is. En dat is precies het tegenovergestelde van wat de organisatie wilde bereiken met de overstap naar de cloud.

Om daadwerkelijk te profiteren van je gemoderniseerde applicatielandschap, is het belangrijk rekening te houden met het feit dat dit een andere organisatorische inrichting vergt. Bij een dynamisch landschap hoort immers een dynamische manier van werken. Stel doelen gescheiden op en besef dat de natuurlijke inrichting van de organisatie mee moet bewegen én dat dit niet over één nacht ijs gaat. Een oplossing vinden veel organisaties in agile werken. Het zorgt ervoor dat een organisatie flexibel wordt en snel kan schakelen op veranderingen in de markt. Waar voorheen in horizontale lagen werd gewerkt met verschillende afdelingen, werkt men volgens het agile principe juist in een multidisciplinair team. Verticaal opereren dus, en daarmee tijd en geld besparen.

Agile Integration Architecture

Deze agile architecturele werkwijze opent deuren richting succesvolle digitale transformatie. Het is namelijk belangrijk dat nieuwe technologieën op een eenvoudige manier aangesloten kunnen worden op de bestaande architectuur. Dat is waar agile werken van pas komt en technische en organisatorische veranderingen elkaar treffen. Het vergt immers behendigheid, schaalbaarheid en aanpassingsvermogen om in te spelen op onverwachte workloads en om te gaan met de verschillende soorten omgevingen die een multi-cloudstrategie met zich meebrengt. Bij een multi-cloudstrategie is het belangrijk dat er gebruik gemaakt wordt van container gebaseerde, gedecentraliseerde en een microservicegerichte aanpak voor integratieoplossingen. Deze aanpak staat ook wel bekend als ‘Agile Integration Architecture’ en bestaat uit drie pilaren.

Fine grained integration deployment 

Deze pilaar maakt het mogelijk wijzigingen aan te brengen in individuele integraties met de zekerheid dat dit geen instabiliteit veroorzaakt bij andere integraties in dezelfde omgeving. Met ‘fine grained integratie deployment’ zorg je ervoor dat je integraties opknipt in losse containers in plaats van één groot systeem met verschillende onderdelen (zie figuur 1). Deze op maat gemaakt containers zorgen voor een verbeterde wendbaarheid, schaalbaarheid en weerstand tegen downtime. Zo wordt het bijvoorbeeld mogelijk om een andere runtime door te voeren per container, zonder alle andere integraties met veel risico te moeten upgraden. Of schaal de ene integratie volledig onafhankelijk van de andere op en maak zo optimaal gebruik van de infrastructuur. 

Om de eerste pilaar optimaal te benutten, is een aanpassing in de organisatiestructuur nodig. Nu de integraties in afzonderlijke, ontkoppelde containers zijn opgesplitst, is het verstandig deze anders onder te verdelen wat betreft eigenaarschap binnen de organisatie. Een microservices aanpak geeft teams meer autonomie, waardoor ze met meer vertrouwen en in een hoger tempo wijzigingen kunnen doorvoeren. In de praktijk betekent dit dat losse integratieonderdelen onder het directe beheer van applicatieteams met een specifieke business eigenaar vallen, in plaats van onder één gecentraliseerd team (zie figuur 2). Deze verdeling van eigendom staat ook bekend onder het bredere onderwerp ‘decentralisatie’.

Wil je daadwerkelijk naar een Agile Integration Architecture, dan is er meer nodig dan integraties in afzonderlijke containers onderbrengen en eigenaarschap verdelen. Je moet ook een cloud-native cattle not pets aanpak toepassen bij het ontwerp en de configuratie van integraties. Omdat cattle bestaat uit een grote groep is het voorspelbaar en behoeft het geen individuele, specifieke aandacht zoals het geval is bij een huisdier. Een hoge mate van automatisering is cruciaal voor succes. Pas wanneer je wijzigingen gestandaardiseerd en geautomatiseerd door kunt voeren alsof het om vee gaat, kun je werkelijk effectief zijn.

Wanneer we bekijken waar organisaties Agile Integration Architecture specifiek voor inzetten, dan is er een viertal business scenario’s die het meest voorkomen in organisaties van alle groottes:

1. Het beschikbaar maken van bedrijfsgegevens en assets met behulp van API’s. 
2. Het verhogen van de bedrijfsflexibiliteit middels een moderne infrastructuur voor integratie.
3. Het overzetten van data en digitale assets naar de cloud.
4. Het integreren van SaaS.

In ieder van de vier scenario’s stelt Agile Integration Architecture organisaties in staat om makkelijker, sneller en behendiger te handelen. Klinkt als muziek in de oren, toch? Wij zijn er dan ook van overtuigd dat ieder bedrijf kan profiteren van deze agile manier van werken – en niet alleen in het geval van de vier meest voorkomende business scenario’s. Agile Integration Architecture biedt oneindige mogelijkheden in allerlei situaties.

Intern versus extern

Tot slot is er de vraag hoe je overstapt op een agile manier van werken en een Agile Integration Architecture. Een eerste optie is om de overgang op eigen kracht te realiseren. Het heeft zo z’n voordelen om zelf mensen aan te trekken, want hiermee houd je kennis binnenshuis. Tegelijkertijd is het met de krapte op de arbeidsmarkt lastig om de juiste personen te vinden. Specialisten op het gebied van agile werken in een IT-landschap zijn al lastig genoeg te vinden, laat staan dat zij ook de kennis en kunde hebben om de volledige organisatorische verandering te trekken. Een tweede optie is daarom om de benodigde kennis van buiten de organisatie te halen. Hier zitten mogelijk hogere opstartkosten aan verbonden, maar deze betalen zich later vaak terug. Het grote aandachtspunt hier is het borgen van kennis binnen de organisatie. Hoe zorg je dat dit gebeurt als het advies van een buitenstaander komt? Waar je ook voor kiest, wees je ervan bewust dat het geen eenvoudige stap is die je zomaar kunt nemen. Het is noodzaak altijd oog te hebben voor de combinatie tussen technologie, processen en de mens. Alleen zo breng je de overstap naar de cloud en het moderniseren van je applicatielandschap tot een goed einde!