AI in de zorg: een verplicht succes of een onbedoelde puinhoop?

Vanaf 2 februari 2025 was het officieel: AI-training voor medewerkers is geen keuze meer, maar een verplichting volgens de Europese AI Act. Maar laten we eerlijk zijn: hoeveel organisaties waren er op tijd klaar? En hoeveel zitten er nu nog rustig af te wachten tot "het wel losloopt"? Spoiler: dat gaat niet gebeuren.

De waarheid is simpel: AI in de zorg is geen hype meer, het is een harde realiteit. Het is als een trein die al vertrokken is – en als je niet snel instapt, blijf je achter. Want laten we wel wezen: wie wil er nou een arts die een AI-advies klakkeloos volgt zonder te begrijpen hoe het tot stand is gekomen? Of een verpleegkundige die niet doorheeft waarom een algoritme bepaalde signalen als "urgent" markeert? Dat is net zoiets als een pil innemen zonder de bijsluiter te lezen – je weet niet of je geneest of juist vergiftigt.

7 februari 2025   |   Nieuws   |   Door: Michiel Tebbes

Deel

D&A Conclusion | Data & AI

Waarom dit een kans is (maar ook een valkuil)

De nieuwe verplichting is een uitkomst. Eindelijk wordt er serieus ingezet op AI-literacy. AI is als een scalpel in de operatiekamer: krachtig, maar gevaarlijk als je niet precies weet hoe je ermee om moet gaan. Ironisch genoeg, terwijl we AI steeds vaker gebruiken om betere zorg te bieden, hebben veel professionals nog nauwelijks een basisbegrip van wat AI eigenlijk is. Dat is waar we deze training voor hebben ontwikkeld.

Als organisaties deze trainingen zien als een "checklist-verplichting", dan missen ze de kern. Het gaat niet alleen om wetgeving naleven; het gaat om een cultuuromslag. AI is niet zomaar een tool – het is een partner in de zorg, met sterke punten én blinde vlekken. Een goede training leert je niet alleen hoe je AI gebruikt, maar ook wanneer je het niet moet gebruiken.

Wat kan er misgaan?

Als zorgorganisatie implementeer je een AI-systeem om te ondersteunen. Maar als niemand echt door heeft hoe het werkt en een patiënt krijgt een verkeerde behandeling of een zorgverlener krijgt een verkeert advies. Wie is er dan verantwoordelijk? De machine? De fabrikant? Of de zorgprofessional die het advies accepteerde zonder het te begrijpen? Spoiler: de schuld ligt bij degene die de controle liet varen. Dit scenario is geen sciencefiction. Het is een realiteit die dichterbij komt naarmate AI meer wordt ingezet. Dus ja, trainingen zijn verplicht, maar ze zijn ook een noodzaak. Want laten we wel wezen: je wilt niet degene zijn die struikelt over een obstakel dat je had kunnen zien aankomen.

Hoe pak je dit aan?

Gelukkig hoeft het niet ingewikkeld te zijn. Begin met de basis: leer je team wat AI is, hoe het werkt en waar de grenzen liggen. Maak het praktisch. Gebruik voorbeelden uit de dagelijkse praktijk. Laat zien hoe AI de zorg verbetert, maar ook waar het risico’s met zich meebrengt. En bovenal: maak het relevant. Want als mensen zien hoe AI hun werk makkelijker maakt, en hoe het patiënten helpt, dan worden ze niet alleen compliant, maar ook enthousiast.

AI is als vuur: het kan verwarmen, maar je kan je er ook aan branden. De komende jaren zullen we zien wie de kunst van het vuur maken beheerst en wie zichzelf per ongeluk in de vingers brandt. De vraag is: wat kiest jij?

 

Neem vandaag contact op om je AI-trainingen te plannen.