Blockchain huurcontracten efficiënter, minder risico en betere compliancy

Om verhuurders van woningen (privaat of woningcorporaties) te beschermen tegen misdragende huurders wordt er gebruik gemaakt van het ROZ-contractmodel “Woonruimte”. Een verhuurder laat de huurder(s) dit contract op papier tekenen, waarna het in de administratie wordt opgenomen. Doordat contracten niet digitaal worden vastgelegd in een (decentrale) register kunnen veelplegers (huurders die zich repeterend misdragen) niet worden herkend voor het tekenen van het contract, waardoor de verhuurder onnodig risico loopt. Tevens kunnen personen meerdere (private) woningen huren, wat wettelijk niet is toegestaan. 

AMIS Conclusion heeft in een pilot een blockchain applicatie gemaakt waarmee huurcontracten worden afgehandeld. De basis is het ROZ-contractmodel als smart contract (een digitale representatie van het contract in de vorm van computerprogrammacode) dat op de blockchain draait (een gedistribueerd en cryptografisch beveiligd netwerk van computer nodes). De blockchain maakt het mogelijk om gedistribueerd, dus bij een groot aantal afnemers, een digitale versie van de waarheid aan te bieden. Dit betreft alle opgeslagen gegevens, waarbij alle regels rondom het contract door alle partijen in het netwerk via het smart contract gevalideerd worden.  

Deze oplossing draagt bij aan het vergroten van efficiëntie in de markt van huurcontracten.  Door het toepassen van blockchain kan handmatig ondertekenen vervangen worden door digitaal ondertekenen. Ook is het automatisch uitvoeren van contractregels voor huurverhoging en afhandelen van schade mogelijk. Inzicht in betaalgedrag en schadehistorie van huurders valt onder de regels van de AVG.  

Via een internetportaal kunnen verhuurder een contract opstellen. De huurder(s) kunnen via dezelfde portaal het contract inzien en digitaal ondertekenen. Het smart contract zorgt voor de uitvoering van de clausules rondom jaarlijkse huurverhoging en opgelegde boetes. Via het portaal kan de verhuurder incidenten melden met bewijs. De huurder kan via de portal het contract inzien en betalingen doen. 

Om te komen tot een contractafhandeling met blockchain hebben we de volgende stappen doorlopen.

Uit ons onderzoek blijkt dat de ROZ-contracten als juridische smart contracten kunnen draaien op een blockchain. Hiervoor hebben we nauw samengewerkt met een advocatenkantoor dat de noodzakelijke domeinkennis heeft ingebracht. Op basis van dit onderzoek hebben we vastgesteld welke gegevens op de blockchain opgeslagen mogen worden en welke gegevens erbuiten blijven. Hierna hebben we gekeken naar de technische haalbaarheid van blockchain in dit proces. Daar bleek dat vooral dat de toegevoegde waard zit in de clausules rondom financiële afhandeling en boetes door schades. Deze kunnen hiermee volledig worden geautomatiseerd.  

AMIS Conclusion heeft voor deze oplossing gekozen voor een ‘permissioned’ blockchain platform met behulp van Hyperledger Fabric. Deze oplossing kan goed omgaan met vertrouwelijke gegevens en maken uitgebreide smart contracten mogelijk. Ook is het open-source platform Hyperledger erg schaalbaar, levert het een hoge mate van beveiliging en borgt het de privacy. AMIS Conclusion heeft een werkende omgeving opgezet tussen een drietal (virtuele) woningcorporaties die onderdeel zijn van hetzelfde netwerk.  

Als uitbreiding van het platform heeft AMIS Conclusion een smart contract ontwikkeld op basis van de clausules in het ROZ-contractmodel “Woonruimte”. Naast het maken van nieuwe contracten, biedt het platform ook de mogelijkheid om te ondertekenen door meerdere partijen, kan de huurprijs automatisch jaarlijks worden verhoogd, kunnen incidenten worden geregistreerd en boeteclausules worden geactiveerd. Verhuurders en huurders kunnen informatie raadplegen over de contracten waar ze bij betrokken zijn en kunnen derde partijen (bijv. andere woningcorporaties) controleren of een bepaald persoon bekend staat als een risico/ veelpleger of al een woning ergens anders al huurt.  

Voor het daadwerkelijk presenteren van de oplossing heeft AMIS Conclusion een contracten portaal (webapplicatie) ontwikkeld, waarmee de functionaliteiten van smart contract daadwerkelijk via een API aangeroepen kunnen worden. In deze applicatie kunnen verhuurders o.a. hun contracten opstellen en incidenten melden en kunnen huurders contracten digitaal tekenen en inzien.  

Met deze pilot heeft AMIS Conclusion laten zien dat contractafhandeling via een blockchain applicatie mogelijk is. Het gebruik leert ons dat deze oplossing het verloop van het proces voor alle partijen duidelijker maakt. Het afsluiten van het contract en het uitvoeren van de condities gaat sneller. Ook is er een eenduidige en niet wijzigbare vastlegging van gebeurtenissen rondom het contract zoal verhoging van de huur, melden van schade en het wijzigen van de looptijd. Er is één plek waar de overeenkomst teruggevonden kan worden zonder dat er een groot centraal systeem opgezet hoeft te worden. Ook is deze oplossing goed te koppelen met bestaande systemen voor finance, CRM en onderhoud.